Tytuł wystawy:

MIEJSCE DO MIESZKANIA, MIEJSCE DO KOCHANIA

Idea i obszar do refleksji:
Głównym przedmiotem refleksji autorów zaproszonych do wystawy chciałbym uczynić "stosunek do miejsca pobytu". Pozytywny stosunek do miejsca, w którym żyjemy na co dzień może zapowiadać spełnienie i szczęście, stan harmonii z otoczeniem (krajem, miastem, osiedlem, ulicą, z ludźmi) sprzyjający naszej samorealizacji i przynoszący powodzenie naszym projektom. Jeśli jest on negatywny towarzyszy mu zwykle diagnoza, krytyka stanu rzeczy, leżąca u podstaw powodu do zmiany, do wyjazdu. Interesuje mnie napięcie jakiego doświadczamy pomiędzy subiektywnym obrazem rzeczywistości, w której żyjemy a marzeniem o miejscu, które "nosimy w sercu" oraz wynikające z niego poczucie bycia niekompletnym, wygnanym, obcym. Ponadto permanentne bycie w podróży dla wielu ludzi bywa dziś sposobem i stylem życia, pracą zawodową, rozrywką i modą. Tak zwany "nomadyzm", odwołujący się do tradycji kultur zbieraczy jest dziś cywilizacyjnym znakiem czasu. W jego perspektywie, programowe przemieszczanie się jest wartością pozytywną, wobec ograniczającego horyzont poznawczy przebywania w jednym miejscu. W tej koncepcji i praktyce mobilna kultura globalna przeciwstawiana jest tradycyjnej kulturze lokalnej.

Z jednej strony, każde miejsce na Ziemi jest potencjalnym centrum ludzkiego świata. Jesli stoimy na stanowisku, że to co zdarza się wokół nas w całości od nas zależy, zawsze mamy mnóstwo ciekawej pracy do wykonania. Czasem jednak bywa tak, że niepokoi nas świadomość istnienia prawdziwego centrum wydarzeń gdzieś indziej. Wówczas myślimy, że jesteśmy od niego oddzieleni i cierpimy. Aby uporać się z tym uczuciem cierpienia podejmujemy podróże na poziomie wewnętrznym, duchowym i/lub fizycznie, w realnej rzeczywistości kultur, państw i kontynentów. Ponieważ podróże są "zdobywaniem" przestrzeni, pojmowanej jako dystans, ich motywem głównym jest albo negacja czegoś, co porzucamy lub afirmacja celu, miejsca lub stanu, do którego zmierzamy. Wiekszość podróży to ucieczki z "piekła" do "raju". Jest tak zawsze mimo, że oba pojęcia są względne i jedno potrafi zmienić się w drugie.

Podróże odnoszące się do sfery sacrum to pielgrzymki. W pielgrzymowaniu łączą się ze sobą fizyczny i duchowy wymiar podróży. Podjęcie tego trudu wymaga odwagi, świadomości intencji i celu. Istotą pielgrzymki jest towarzysząca jej zmiana postrzegania świata i wynikająca z tego rzeczywista jego zmiana. Wyruszamy więc w podróż z miejsca w którym przebywamy, do miejsca, którego istnienia domyślamy się we własnym wnętrzu, które nosimy gdzieś między "sercem a żołądkiem", które jednak darzymy głębokim pozytywnym uczuciem. Te dwie lokalizacje, które potencjalnie pokrywają się lub uzupełniają, wskazują ostatecznie na to, co mamy w życiu do zrobienia i kim w gruncie rzeczy jesteśmy.

 

Ryszard Woźniak

kontakt:
ryszard.wozniak8(at)neostrada.pl

projekt i realizacja strony: Piotr Czech   2007-2008
dokumentacja fotograficzna: Helena Kardasz   2007-2008
dokumentacja fotograficzna: Ryszard Woźniak, Słupsk  2008